Kringlooplandbouw is een sympathieke droom
Sustainable intensification, noemt Edward Vander Linden van Syngenta Benelux het. Een zo hoog mogelijke oogst combineren met duurzaamheid. In Ittre, een klein plaatsje ten zuiden van Brussel lukt dat volgens het hoofd New Farming Technology, een functie die binnenkort start, behoorlijk goed. Hier ligt een demonstratieboerderij in het Interra-netwerk, een netwerk van boerderijen in het leven geroepen door Syngenta, tractorfabrikant New Holland en de kunstmestmaker ICL Specialty Fertilizers. Hier worden de nieuwste foefjes van de drie multinationals het eerste uitgeprobeerd.
Innoveren
De percelen in Ittre ogen als golvend landschap vol brede akkerranden en rijen van populieren.Aangeplant door mijn vader, vertelt akkerbouwer Cristophe Jolly. Zijn 309 hectare tellende bedrijf met onder meer bieten, witlof en maïs, zit vol met ingrepen om het milieu te sparen en de biodiversiteit te vergroten. Naast de bomenrijen heeft het bedrijf brede akkerranden, van afgewisseld roodzwenkgras, tarwe en luzerne om het de patrijs naar de zin te maken. Ruimte kost het wel, maar het levert ook wat op. Zo beschermen de bomen en akkerranden tegen erosie, iets wat op de lange termijn ten koste gaat van de opbrengst. Ik denk dat de subsidies de gemaakte extra kosten ongeveer dekken, vertelt Jolly.
Van Syngenta ontvangt hij jaarlijks een uitgebreide vragenlijst om zijn prestaties te kunnen volgen. Die vragen gaan over de manier waarop hij zijn gewasbeschermingsmiddelen hanteert, maar ook over de manier waarop hij zijn bodem bewerkt en hoe hij omgaat met de directe omgeving. Per onderdeel krijgt hij een score. Over enkele jaren verwacht Syngenta dat het middelengebruik nog veel lager zal liggen, vooral door nieuwe technieken zoals drones die meten waar gewasbeschermingsmiddelen nodig zijn. Je zou bijvoorbeeld een stuk dat toch niet heel productief is over kunnen slaan, vertelt Vander Linden.
Chemische toepassingen
Biologisch is het bedrijf nadrukkelijk niet, al wordt sinds kort wel 60 hectare biologisch beheerd, ter vergelijking. Resultaten daarvan worden de komende jaren verwacht. Nee, hier wordt wel degelijk gespoten tegen distel, insecten en verschillende ziektes. Slechts pleksgewijs wordt de bespuiting achterwege gelaten om de impact daarvan te laten zien. Zo is in een stuk maïs geen middel tegen onkruid gespoten. Het resultaat: het stuk staat vol onkruid en de maïsplanten zien er lichtergroen en kleiner uit. De bieten die geen neonicotinoïden tegen insecten kregen, staan er nagenoeg hetzelfde bij. Die verschillen komen nog wel, oordelen de aanwezigen.
Ook minerale meststoffen (kunstmest) worden gebruikt. Maar dan wel deels met korrels waar een membraan omheen zit. Daardoor komen stikstof, fosfor en kalium geleidelijk vrij, wat uitspoeling tegengaat. Hoe hoger de temperatuur, hoe meer er vrijkomt, legt Roel Bloemert, sales manager bij ICL, uit. Op die manier zijn de voedingsstoffen vooral beschikbaar op het moment dat veel gewassen het nodig hebben. Ik denk dat dit de toekomst heeft, zegt akkerbouwer Jolly.
In volledig chemievrije landbouw wordt hier niet geloofd. Gewasbeschermingsmiddelen zorgen volgens cijfers van Syngenta wereldwijd voor 50% meer voedsel; zonder zou er volgens hen onvoldoende voedsel zijn. Ook kringlooplandbouw, een term die in de Nederlandse politiek aan populariteit wint en volgens velen inhoudt dat kringlopen vooral lokaal gesloten moeten worden, is volgens Vander Linden eigenlijk niet haalbaar. Ik vind het een erg sympathiek idee, en we moeten daar zeker over praten. Maar, de wereld is zo geglobaliseerd en grondstofstromen gaan overal naar toe. Een uitspraak die Trump vandaag doet, kan morgen gevolgen hebben voor een melkveehouder hier. Ik zie dat niet zo snel veranderen.