Vervuiling beïnvloedt ziekteverspreiding in ecosystemen

‘De idee dat biodiversiteit ziekte-uitbraken kan indammen, is interessant omdat het pleit voor bescherming van een hoge biodiversiteit. Maar die beschermende rol kunnen we alleen begrijpen als we de leefomgeving hierbij betrekken zoals vervuiling’, zegt hoofdauteur Jessica Hua in een artikel in het Journal of Animal Ecology 2). Hua is onderzoeker aan de universiteit van Wisconsin in Madison.

Studies naar het effect van biodiversiteit op ziektes laten verschillende uitkomsten zien. Soms vertonen gemeenschappen met een hoge biodiversiteit een laag niveau aan ziektes. Maar het gebeurt ook dat een hoge biodiversiteit gepaard gaat met juist veel ziektes. En soms is er helemaal geen impact. Ecologen zijn in dubio.

Hua vermoedde dat vervuiling een rol speelt bij verstoring van het effect van biodiversiteit op natuurlijke ecosystemen. ‘We weten dat vervuilende stoffen, maar ook licht en lawaai, de vatbaarheid voor ziektes beïnvloeden. Dat geldt met name voor vervuiling van het oppervlaktewater.’

Zuigwormen

Hua en haar team gingen aan de slag met wegenzout en verschillende soorten amfibieën die samen leven in meren. Ze verzamelden eitjes van de boskikker, de kruisboomkikker en de Amerikaanse pad. Die lieten ze in het lab uitgroeien tot kikkervisjes. Een groep in schoon water en een groep in water vervuild met zout. Vervolgens werden de kikkervisjes verplaatst naar water met zuigwormen, een parasiet die de groei en ontwikkeling van alle soorten verstoort.

In het schone water was de vatbaarheid bij alle soorten hetzelfde. In het zoute water waren boskikker en boomkikker meer ziektegevoelig, terwijl de padden onaangetast bleven. Daarna werden bakken water gecreëerd met één soort, met twee of met alle drie. De amfibieën werden opgekweekt tot kikkervisjes in schoon of in zout vervuild water waarna de zuigwormen werden toegevoegd. In de zoutbak met alle soorten bij elkaar verdween het negatieve effect van zout op de boskikker en boomkikker. De ongevoelige pad diende als lokaas die de parasieten weghield bij de andere twee soorten.

‘Voor een goed beheer van een ecosysteem dient dus tevens rekening te worden gehouden met alle interacties tussen omgeving, biodiversiteit, ziektes en dergelijke.’

1) https://doi.org/10.1111/1365-2656.13988

2) https://news.wisc.edu/pollutants-are-important-to-biodiversitys-role-in-spread-of-wildlife-diseases/