Handel in bedreigde soorten verstoort waardevolle ecosystemen
Tot nu toe is het onbekend wat het effect is van het verdwijnen van een soort uit een ecosysteem. Zo worden er jaarlijks meer dan 1 miljoen gekko’s (Gecko gecko) uit Zuidoost Azië verhandeld als huisdier. Maar het is onbekend of dat invloed heeft op het ecosysteem waarin die kleine hagedissen leven. Met andere woorden: is die handel duurzaam?
Maar om de duurzaamheid van de handel in wilde planten en dieren te meten, is het niet genoeg om alleen naar individuele soorten en hun aantallen (taxonomische biodiversiteit) te kijken, maar ook naar hun rollen in het totale ecosysteem.
Biologen van de universiteit van Sheffield 1) keken daarom naar de evolutionaire geschiedenis van soorten (fylogenetische diversiteit) en naar hun ecologische eigenschapen (functionele biodiversiteit). Beide zijn belangrijk voor het functioneren van ecosystemen en daarmee voor de levering van ecosysteemdiensten.
De onderzoekers voegden die gegevens samen met data van legale handel in vogels en zoogdieren van de Convention on International Trade in Endangered Species of Wild Flora and fauna (CITES) en met die van de handel (legaal en illegaal) van de International Union for Conservation of Nature (IUCN). Die informatie werd geprojecteerd op verspreidingskaarten van diverse soorten over de hele wereld.
De resulterende kaarten laten zien wat er gebeurt als er een soort verdwijnt uit het ecosysteem. Zo worden neushoornvogels massaal verkocht voor hun snavel, waar volgens de kopers een geneeskrachtige werking van uit zou gaan. Maar deze fruiteters spelen een belangrijke rol in verspreiding van zaden in hun gebied. Wanneer de populatie hiervan sterk wordt uitgedund zal de vegetatie in hun leefgebied sterk veranderen. En dat heeft weer effect op andere vogels, insecten en andere dieren in dat ecosysteem.
De meest kwetsbare hotspots zijn relatief kleine gebieden in Afrika en Zuidoost Azië, gebieden met een hoge biodiversiteit en van historisch evolutionair belang. Het is zaak, aldus de onderzoekers, om in die regio’s de handel beter te regelen. Internationale en lokale politici moeten daarom weten wat het effect is van de impact van de handel op historisch waardevolle ecosystemen.
Tekst: Peter de Jaeger
Freelance wetenschapsjournalist met interesse in ontwikkelingen in landbouw, natuur en milieu.
Beeld: Wikimedia