Steeds meer niet-inheemse planten op eilanden

Een onderzoeksgroep, aangevoerd door paleo-ecologen van de Duitse universiteit van Bayreuth, combineerden datasets van de vegetatie op 29 eilanden. Zij analyseerden de fossiele pollen, tot 5 000 jaar terug, en de huidige aanwezigheid van planten op inheems of exoot.

Uit het onderzoek blijkt dat het aandeel van niet-inheemse plantensoorten continu is gestegen in de laatste duizend jaar. En die trend zet zich tot op de dag van vandaag in rap tempo voort. Er zijn wel verschillen tussen de eilanden die zijn verdeeld over verschillende klimaatgebieden. De dynamiek in vegetatie hangt vooral sterk samen met de menselijke bewoning die op verschillende tijdstippen in de geschiedenis is begonnen. De kolonisatie van de eilanden hangt af van geografische, economische en politieke factoren. Maar over het algemeen veranderde overal de vegetatie door introductie van exoten, onopzettelijk of bewust.

“In onze studie konden we dat verband reconstrueren over een periode van enkele duizenden jaren. Eerder was hier weinig over bekend. Maar door analyse van fossiele pollen hebben we dat gat gedicht. De pollen zaten in sedimenten waarvan de leeftijd kon worden vastgesteld via koolstofdatering”, zegt eerste auteur Anna Walentowitz van de universiteit van Bayreuth in een persbericht (2).

Uit de meta-analyse blijkt dat vòòr de vestiging van mensen op een eiland een tot zes procent van de pollen van niet-inheemse planten afkomstig is. Na bewoning is dat aandeel gestegen tot gemiddeld vijf tot zestien procent. En op dit moment is dat acht tot soms wel 25 procent.

“Eilanden vormen elk een microkosmos waar we de exemplarische verandering in biodiversiteit in het Antropoceen nauwkeurig kunnen volgen over een lange periode. De resultaten helpen om duurzame strategieën te ontwikkelen om te reageren op deze veranderingen en te beïnvloeden via gerichte maatregelen”, zegt Walentowitz.

1) https://onlinelibrary.wiley.com/doi/10.1111/ele.14196

2) https://phys.org/news/2023-04-global-non-native-islands.html