Minder wetlands verdwenen dan gedacht
Wetlands zijn de meest bedreigde ecosystemen in de wereld. Deze gebieden zijn van vitaal belang voor zoetwatervoorziening, grondwater aanvulling en koolstofopslag. In het verleden werden deze regios gezien als niet productief vol ziekteverwekkende insecten en slechts goed om turf te oogsten als brandstof of meststof. De gebieden werden daarom massaal ontwaterd en omgezet in boerenland.
Tot nu ontbrak het aan historische data over de impact van het verlies aan wetlands en werden ruwe schattingen gemaakt. Onderzoekers van onder meer Stanford en Cornell University combineerden daarom duizenden gegevens van gedraineerde wetlands en veranderd landgebruik in 154 landen. Hierop baseerden zij een reconstructie van de verspreiding van natte gebieden, zoals moerasland en veengrond, zoals die was rond 1700.
Het team vond dat in 300 jaar tijd 21 tot 35 procent is verdwenen door menselijke interventie. Dat is aanzienlijk minder dan de geschatte 50 tot 87 procent in eerdere studies. Niettemin is in drie eeuwen tijd een gebied van 3,4 miljoen vierkante kilometer wetland verdwenen, een gebied ter grootte van India. Die lagere schatting komt doordat eerdere inventarisaties zich alleen concentreerden op gebieden met massale verliezen aan vochtige streken. De grootste verliezen (in totaal 40 procent) zijn er in Verenigde Staten, China, India, Rusland en Indonesië.
De regionale verschillen zijn groot. Zo is er vooral moeras en veen omgezet in gematigde streken langs grote rivieren, terwijl afgelegen gebieden zoals arctisch Siberië vrijwel ongemoeid zijn gebleven. Ondanks dat het verlies minder snel gaat blijft het urgent om er een halt aan toe te roepen en de omzetting en degradatie van wetlands zoveel mogelijk terug te draaien, vooral in gebieden met zware verliezen zoals in Indonesië. Daar worden nog steeds grote stroken land omgetoverd in oliepalmplantages en ander landbouwgebruik, zegt hoofdauteur Etienne Fluet-Chouinard in een persbericht (2). De geografische verschillen in het verdwijnen van wetlands zijn zeer ernstig, omdat het verlies op de ene locatie niet kan worden vervangen door wetlands elders. Dit inzicht in wereldwijde achteruitgang van wetlands kan helpen voorrang te geven aan acties voor behoud en herstel.
1) https://www.nature.com
2) https://www.eurekalert.org
Beeld: Kirill Shakhmatov