Meer koelkasten gevraagd
Nu we als internationale gemeenschap actie moeten ondernemen om de klimaat- en voedselcrisis het hoofd te bieden, kunnen koelketens een substantieel verschil maken, zegt Inger Andersen, voorzitter van het VN Milieuprogramma (UNEP) in een persbericht bij de presentatie van het rapport tijdens de klimaattop in Sharm-el-Sheikh. Hiermee kunnen we voedselverliezen verminderen, voedselzekerheid vergroten, de uitstoot van broeikasgassen verminderen, banen scheppen en armoede beperken. Alles in één klap.
Voedselonzekerheid
Vorig jaar leden 828 miljoen mensen honger, 46 miljoen meer dan in 2020. Circa 3 miljard mensen in de wereld kunnen geen gezonde maaltijd betalen. Door de oorlog in Oekraïne zijn de voedselprijzen gestegen, waardoor de voedselonzekerheid nog verder toeneemt. Het cynische is dat met de hoeveelheid voedsel die jaarlijks verloren gaat door verlies en verspilling één miljard mensen gevoed kunnen worden.
Effectieve koelketens leven een belangrijke bijdrage aan het behoud van kwaliteit en voedingswaarde. Het ontbreken ervan draagt voor 12 procent bij aan het totaalverlies. Volgens het rapport zouden ontwikkelingslanden jaarlijks het verlies van 144 miljoen ton voedsel kunnen vermijden, als zij zouden beschikken over dezelfde kwaliteit koelsystemen als bij ons. Bovendien scheelt het in inkomen voor zon 470 miljoen kleine boeren, die nu nog 15 procent van hun opbrengstverliezen na oogsten.
Klimaateffect
Een goed functionerende koelketen heeft ook effect op het klimaat. Emissies door voedselverlies en -verspilling zorgen voor het equivalent van circa 1 gigaton CO2, ofwel twee procent van het totaal aan broeikasgassen. Nu actie ondernemen zou met name de methaanuitstoot kunnen verminderen. Voorwaarde is wel dat voor koeling gebruik gemaakt wordt van gassen met een laag GWP (global warming potential) en gebruik wordt gemaakt van energie-efficiënte installaties en CO2-vrije energie.
Het rapport noemt enkele voorbeelden van projecten die het verschil maken. In India heeft een proef met koeling ertoe geleid dat het verlies aan kiwis door bederf met driekwart is teruggedrongen. In Nigeria zorgde de installatie van koelhuizen voor het verminderen van voedselverliezen met 42 000 ton. Daardoor stegen de inkomens van ruim 5000 boeren, retailers en tussenhandel met 50 procent.
Dit soort projecten zijn echter meer uitzondering dan regel, benadrukken de auteurs. Ze doen diverse, overigens vrij voor de hand liggende aanbevelingen om koelketens te verbeteren en uit te breiden en voedselverliezen tegen te gaan. De eerste en belangrijkste is dat je er niet bent met het louter installeren van koelcapaciteit, maar dat je moet kiezen voor een holistische aanpak. Verder is het van belang om normen te stellen voor koelinstallaties onder andere wat betreft energieverbruik en koelmiddelen. Overheden zouden tenslotte de ontwikkeling van koelketens moeten stimuleren met het opzetten van demonstratieprojecten en centra voor onderzoek en ontwikkeling.
Foto: Koelketen in opkomende markten, BFA Global