Sommige gewassen voelen zich beter thuis in de stad
meta-analyse blijkt dat sommige gewassen, zoals tomaten, komkommers en augurken tot vier keer meer opbrengen in de stad dan wanneer ze in de vollegrond worden geteeld.
De meta-analyse van Payen et al is gebaseerd op 200 onderzoeken, verdeeld over 53 landen. De onderzoekers wilden weten welke gewassen het goed doen in stedelijke omgeving, welke teeltmethodes het meest effectief zijn en welke stedelijke ruimtes het meest in aanmerking komen. In de meeste onderzoeken wordt alleen naar groene ruimtes gekeken, zoals parken en (volks)tuinen. In dit onderzoek zijn ook de grijze gebieden meegenomen, zoals daken en gevels van gebouwen.
Appelbomen stapelen
In beide soorten gebieden is van een reeks gewassen onderzocht hoe ze het deden in de volle grond versus hydrocultuur, horizontaal versus verticaal en natuurlijke versus gecontroleerde omstandigheden. Verrassend genoeg waren er nauwelijks verschillen in opbrengst tussen groene gebieden binnen en buiten, zegt Florian Payen van het Environment Centre van Lancaster University in een persbericht. Wel waren er duidelijke verschillen in de geschiktheid van gewassen voor de verschillende grijze gebieden. Zo zijn sla, kool en broccoli beter geschikt voor verticale teelt binnen dan andere gewassen. Payen: Het is natuurlijk lastig om appelbomen te stapelen in een hoge ruimte. Maar in een onderzoek zijn we bijvoorbeeld wel tarwe tegengekomen in een gestapelde teelt.
Hydrocultuur
Andere producten zoals tomaten en bladgroenten doen het uitstekend in hydrocultuur. Voor wie bekend is met de Nederlandse glastuinbouw in wezen ook een vorm van stadslandbouw is dat niet zon schokkende bevinding. Pluspunt is dat deze gewassen in volledig gecontroleerde omgeving het hele jaar door kunnen worden verbouwd. Dat levert op jaarbasis meer producten dan op veldjes in de buitenlucht. Zulke geavanceerde systemen moeten wel kosteneffectief blijven, aldus de onderzoekers. Maar dat is nu net iets waar ze niet naar gekeken hebben.
Momenteel levert stadslandbouw wereldwijd naar schatting tussen de 5 en 10 procent van alle peulvruchten, groenten en wortelgewassen, terwijl 15 tot 20 procent van voedselproductie in en om de stad gebeurt. Dat kan substantieel meer worden wanneer ongebruikte oppervlakten in de stad worden ingezet voor duurzame, gezonde en robuuste voedselproductie. Onze data bieden een handvat aan stedenbouwkundigen en beleidsmakers om na te gaan of het de moeite waard is om te investeren in daktuinen of in kassen of dat grondloze systemen toch meer perspectief bieden.
Foto: Stadslandbouw in Amsterdam, Kaz Alting CC BY-SA 3.0