Relocatie akkers spaart milieu
Deze nieuwe wereldkaart situeert mega landbouwstreken voor de voornaamste gewassen in het mid-westen van de Verenigde Staten en onder de Sahara. Huidige landbouwgebieden in Europa worden teruggebracht tot natuur, met name bos. Deze verandering vereist een sterk gemechaniseerde, hoogproductieve landbouwpraktijk en bespaart niettemin 71% aan koolstof emissie. Een milieuwinst met het equivalent van twintig jaar CO2 emissie. Bossen leggen namelijk beter koolstof vast dan akkerland: niet alleen tijdens de groei van bomen, ook de bosbodem is een betere buffer.
Alleen gebruik van regenval
Door de omslag naar natuur wordt bovendien de kans op uitsterven van soorten een stuk kleiner. De onderzoekers denken dat herstel van biodiversiteit al binnen enkele decennia mogelijk is. De nieuwe landbouwgebieden maken alleen gebruik van regenval en kunnen zonder irrigatie. Op dit moment gebruikt de landbouw 70% van al het zoet water in de wereld, dat leidt tot watertekorten op veel plekken.
Minste milieudruk
Het team ging uit van regios waar nu de 25 belangrijkste gewassen worden verbouwd, zoals tarwe, gerst en soja. Dat beslaat driekwart van het huidig landbouwareaal. Op basis van deze data verdeelden ze met een model de landbouwgrond naar andere delen van de wereld zonder verlies van gewasopbrengst en met de minste milieudruk.
Dit onderzoek toont aan waar ter wereld slecht productieve akkers liggen die veranderd kunnen worden in hotspots voor biodiversiteit en koolstofopslag. Zelfs herverdeling binnen landsgrenzen kan al veel voordelen hebben: 59% minder koolstofuitstoot en 77% meer biodiversiteit. De helft van die voordelen wordt al gehaald wanneer het slechtste kwart van alle percelen anders wordt ingericht.
Niet realistisch
De onderzoekers erkennen dat een complete relocatie, zoals door hen voorgesteld, niet realistisch is. Maar zelfs bij een fractie van de voorgestelde relocaties van de minst efficiënte akkers zijn de milieuvoordelen enorm, zegt Robert Beyer 2).
De herindeling zal uiteraard gesteund moeten worden door de betrokkenen. Bijvoorbeeld door de omzetting naar bos of natuur te vergoeden of door verhuizing naar een betere landbouwlocatie financieel te steunen.
Peter de Jaeger
1) https://www.nature.com/articles/s43247-022-00360-6
2) https://www.eurekalert.org/multimedia/820866
Beeld: Huidige verdeling van akkers in de wereld. (Credit: University of Cambridge)
