Wel of niet ploegen is niet de vraag
Om de duurzaamheidsdoelen te bereiken propageren Wereldbank en FAO drie manieren om de landbouw te verduurzamen: niet-kerende grondbewerking (NKG, niet ploegen), gewasresten laten liggen en gewasrotatie. De meeste aandacht ging tot nu toe uit naar niet-kerende grondbewerking, maar volgens de Zwitserse onderzoeker Nikolaus Kuhn is die methode nooit precies gedefinieerd. Daardoor variëren de gemeten opbrengsten nogal, van -8 tot +10 procent.
Kuhn is een van de auteurs van een studie naar de netto-effecten van zogeheten conserverende landbouwmethoden. Waar het effect van niet-kerende grondbewerking marginaal is, levert het laten liggen van gewasresten niet alleen een hogere opbrengst (4 tot 28%), maar houdt het ook water en koolstof beter vast. De ploeg in de schuur laten is dus op alle fronten minder gunstig dan gewasresten laten liggen.
Kuhn en zijn medeauteurs waarschuwen overigens wel dat de boer niet alle troeven moet zetten op slechts één universele oplossing. De natuur is te ingewikkeld om overal dezelfde landbouwpraktijk te promoten. Een duurzaam landbouwsysteem moet samen met de boer worden ontwikkeld en afgestemd op lokale behoeften. Het is daarom enigszins paradoxaal dat ze alle studies op één hoop gooien de resultaten uitmiddelen en vervolgens concluderen dat NKG ook niet alles is en dat je beter gewasresten kunt laten liggen.
Foto: Susan Rexwinkel, Akkerwijzer