Schade door invasieve exoten bedraagt al meer dan een biljoen dollar
Overal waar mensen wonen heeft er een invasie plaatsgevonden van exotische dieren en planten. Ze worden door toeristen meegenomen als bijzonder huisdier, mooie sierplant of komen onbedoeld als verstekeling op een schip. Dat ze schade veroorzaken is bekend, maar een groep Franse onderzoekers heeft nu een schatting gemaakt van de omvang ervan. Ze komen tot het hoge bedrag van meer dan een biljoen dollar door het verzamelen van via Google beschreven gevallen op internet. Daarbij hebben ze zich beperkt tot Engelse en Franse onderzoeken.
Brodeloos
In totaal zijn er 2419 artikelen die tot 2018 zijn verschenen gescreend. Dat was niet eenvoudig, aldus de onderzoekers. De kosten hebben namelijk te maken met verschillende aspecten en zijn daarom lastig met elkaar te vergelijken. Zo zorgde de introductie van de grote Nijlbaars in het Victoriameer voor de verdwijning van 200 kleinere commerciële vissoorten en werden de meeste vissers langs het meer brodeloos. In China zijn in 2004 en 2005 enorme oogstverliezen geleden door invasieve insecten. Toch slaagden de onderzoekers erin om al die uiteenlopende kosten samen te voegen en te analyseren in de door hen opgestelde InvaCost database. Die verzameling wordt continu aangevuld met nieuwe gegevens.
Verdrievoudigen
Uit het databestand blijkt dat de kosten door invasieve planten en dieren sinds 1970 elk decennium verdrievoudigen. Inmiddels beloopt de totale schade 1,3 biljoen dollar. In 2017 alleen al was het economisch verlies naar schatting 163 miljard. Ter vergelijking: dat is twintig keer zo hoog dan het gezamenlijke budget van de Wereldgezondheidsorganisatie en dat van Verenigde Naties samen. Invasieve insecten zijn wereldwijd jaarlijks goed voor een schadepost van 76 miljard.
Ondanks de indrukwekkende cijfers wordt de invloed van exoten op de economie nog onderschat door de beleidsmakers, aldus de onderzoekers in een artikel in The Conversation. Want dit is slechts het topje van de ijsberg. We hebben alleen de financiële gegevens die beschikbaar waren geanalyseerd. Als we met alle data rekening zouden houden, dus ook de gezondheids- en ecologische effecten hadden meegerekend, dan was het bedrag naar schatting vier keer zo hoog uitgevallen.
Eekhoorn
De onderzoekers benadrukken dat voorkomen beter is dan genezen. Hoe sneller gereageerd wordt op een invasie hoe effectiever die onder controle kan komen en hoe minder geld dat kost. Wanneer niet op tijd wordt ingegrepen is eliminatie van het probleem een illusie, oordelen de Franse wetenschappers. Ze verwijzen naar de grijze eekhoorn als schoolvoorbeeld. Dat knaagdier is vanuit Amerika in Europa terecht gekomen en verdrijft in sommige regios, zoals in Italië, de inheemse rode eekhoorn. Ethische dilemmas voorkomen dat de grijze exoot massaal wordt uitgeroeid.
Invasieve soorten kennen geen grenzen en vormen een wereldwijde bedreiging die op dezelfde grote schaal moet worden aangepakt. Voor een effectieve bestrijding is internationale samenwerking nodig. Prioriteit heeft investering in armere landen in Centraal en Zuidoost-Azië en Afrika, waar regelgeving en capaciteit op het gebied van natuurbeheer vrijwel ontbreken.
Beeld: Invasieve rivierkreeft, Entomolo.