Popeye had toch gelijk: bladgroenten goed voor spieropbouw
Tot niet zo lang geleden adviseerde het Voedingscentrum om de combinatie van nitraatrijke bladgroenten en vis te vermijden. De aanleiding was de met spinazie gevulde visstick van Iglo, die ruim tien jaar geleden op de markt is gebracht. Nitraat, zo luidde de redenering, wordt in het lichaam omgezet in nitriet. In combinatie met de eiwitten uit vis in de darm worden omgezet in nitrosamines. En die zijn volgens het IARC (International Agency for Research on Cancer) waarschijnlijk kankerverwekkend.
Genuanceerder
Het bleek toch iets genuanceerder te liggen. Een paar jaar daarvoor al hadden de Zweedse onderzoeker Jon Lundberg en zijn collegas al vastgesteld dat nitraat inderdaad wordt omgezet in nitriet, maar dat dat juist een gunstig effect heeft, omdat het in combinatie met maagzuur voorkomt dat vervelende gasten als Salmonella, E.coli en andere bronnen van voedselvergiftiging onze darmen bereiken. Ook de rol van nitraat bij het fenomeen blauwe (door zuurstofgebrek) babys bleek toch net iets anders te zijn dan altijd was gedacht. Ik schreef er eerder een artikel over voor Spil.
Het heeft even geduurd, maar een paar jaar geleden is het Voedingscentrum bijgedraaid. Nog steeds wordt gemeld dat nitraat en het daaruit gevormde nitriet schadelijk kan zijn voor de gezondheid en dat er nitrosamines gevormd kunnen worden. Het positieve effect van bladgroenten, zelfs in combinatie met vis, is veel groter dan de mogelijk negatieve effecten van nitriet. Die negatieve effecten lijken me eerder verwaarloosbaar, zelfs voor sporters die veel bietensap drinken om hun prestatie te verhogen.
Spierfunctie
Naar nu blijkt heeft nitraat in bladgroenten ook een positief op de spierfunctie. Over een periode van twaalf jaar hebben de deelnemers bijgehouden wat ze aten als onderdeel van een langlopend onderzoek naar diabetes, obesitas en leefstijl. Op basis daarvan werd hun gemiddelde dagelijkse opname aan nitraat vastgesteld en vervolgens gecorreleerd met hun spierfunctie in de vorm van een knee extension strength test (hoeveel gewicht kun je meetrekken bij het zittend naar voren steken van je voeten) en een timed-up-and-go test, waarin de tijd wordt gemeten die je nodig hebt om op te staan, drie meter te lopen en weer te gaan zitten.
De verschillen waren niet wereldschokkend, de onderzoekers moeten het vooral hebben van grote aantallen en een verdeling in tertielen, maar toch De groep in het bovenste tertiel; (91 mg nitraat per dag) kon gemiddeld 2,6 kilo meer gewicht meetrekken (11%) en was .24 van een seconde sneller met de opstaan en weer gaan zitten test (4%). Merkwaardig genoeg bleek de mate waarin mensen bewogen in het dagelijks leven niet van invloed op de correlatie tussen nitraat en spierfunctie. Zowel hardlopers als bankzitters hebben er dus (enige) baat bij, naast alle andere positieve effecten van bladgroenten.
Sarcopenie
Zoals gezegd waren de verschillen niet om van achterover te vallen, maar daarmee zijn ze nog niet betekenisloos. Vooral voor ouderen is spierfunctie van belang, omdat met het klimmen der jaren de spiermassa afneemt (sarcopenie). Volgens onderzoeksleider Mark Slim is het belangrijk om het verlies aan spierfunctie en -massa zoveel mogelijk af te remmen. Naar aanleiding van een eerdere studie onder vrouwen van 70 jaar en ouder dat minder spierkracht leidt tot meer risico op overlijden, met name als gevolg van een val.
Al met al hoog tijd voor eerherstel van bladgroenten rijk aan nitraat. Popeye had toch gelijk, je wordt er sterker van. Zeker als je het combineert met de extra inname van (dierlijke) eiwitten. Die blijken namelijk het risico op sarcopenie behoorlijk te verminderen, zo blikt uit een vorig jaar verschenen onderzoek onder een kleine duizenden Europeanen in de leeftijd van 65 tot 79. Dus kom maar door met die spinazie-visstick, kapitein.
Beeld: Edith Cowan University
