Koffieravage

 

In 2019 werd wereldwijd zon 10 miljard kilo koffie geproduceerd en de vraagt groeit nog steeds. Naar verwachting moet er in 2050 drie keer zoveel geproduceerd worden als nu. Dat brengt problemen met zich mee. Vanwege de eisen die de twee meest gedronken koffiesoorten arabica en robusta stellen aan hun klimaat, liggen de meeste koffieplantages in de buurt van de evenaar, met name in Brazilië, Colombia, Oost-Afrika en Vietnam. Door klimaatverandering verschuiven de optimale gebieden voor het verbouwen van koffie naar plekken waar nog oerwoud staat. De ontbossing in deze regios neemt daardoor verder toe, om ruimte te maken voor nieuwe koffieplantages.

Voetafdruk

Ook anderszins laat de productie van koffie zijn sporen na. In een recent verschenen studie berekenen onderzoekers van het University College London wat de CO₂-uitstoot is van de gangbare manier waarop een kilo koffiebonen die in Brazilië en Vietnam is verbouwd en geëxporteerd naar Groot-Brittannië. Dat kwam uit op 15,33 kg CO₂.

Met name het overmatig gebruik van kunstmest, het inefficiënte gebruik van water en energie tijdens het malen en de vliegreis van Azië of Zuid-Amerika naar West-Europa leveren een grote bijdrage aan die voetafdruk. 

Er is ook goed nieuws. Als koffieboeren hun kunstmest grotendeels inruilen voor organisch afval, de bonen worden gemalen met efficiënt gebruik van bij voorkeur groene energie en de koffie per schip wordt vervoerd, kan de uitstoot per kilo koffie worden teruggebracht tot slechts 3,51 kg CO₂. Dat is een vermindering van 77%.

Barometer

Wie zijn ecologische voetafdruk wil verminderen, hoeft dus niet meteen te stoppen met koffie drinken. Wel is het dan van belang om duurzaam geproduceerde koffie te kopen, bij voorkeur van een merk dat er ook op toeziet dat de koffieboeren eerlijke compensatie krijgen. Dat blijkt nog een hele opgave te zijn. 

Hoewel alle grote koffiebedrijven meedoen aan samenwerkingsverbanden voor een duurzamere en eerlijkere productie van koffie, blijkt hier in de praktijk nog weinig van terecht te komen. De koffiebarometer  een rapport dat inzichtelijk maakt hoever de koffiesector is met het bereiken van duurzame en sociale doelen laat zien dat vijftien van de grootste handelaren en koffiebranders wereldwijd geen prioriteit geven aan hun ontwikkelingsdoelen. 

Ondertussen krijgen koffieboeren nog altijd maar een fractie van de totale omzet in de koffie-industrie, waardoor zij in armoede moeten leven. Hierdoor zijn ze genoodzaakt om hun kosten te drukken en dat gaat vaak weer ten koste van de natuur en het milieu. 

Er zijn dus nog wel wat stappen nodig om het drinken van koffie ook plezierig te maken voor de boeren en de aarde, in plaats van alleen voor de grote handelaren en de consument. Volgens ontwikkelingsorganisatie Solidaridad kan de consument hieraan ook een steentje bijdragen door alleen gecertificeerde koffie te kopen.

 

Beeld: Solidaridad