Vitamine 'dampen' dodelijke oorzaak e-sigaret
Menigeen waarschuwde tijdens de introductie van de e-sigaret, in de volksmond dampers genoemd, al voor eventuele risicos voor de volksgezondheid. Er was immers weinig onderzoek gedaan naar de ingrediënten en de effecten van de vloeistoffen in e-sigaretten. De waarschuwingen werden van tafel geveegd. E-sigaretten vormden namelijk een goed hulpmiddel om van het roken af te komen. Inmiddels hebben veel rokers baat gehad om overstappen van de tabak naar vloeistof, dat ondanks de recentelijke doden en in normale samenstelling, nog steeds minder gevaarlijk is.
Glycol en glycerine
De werking van de E-sigaret is vrij simpel. De basisvloeistof bestaat uit propyleen glycol of plantaardige glycerine. Deze stoffen zijn gekozen vanwege hun viscositeit en dat ze onder een bepaalde lagere temperatuur verdampen, waardoor er geen schade aan de longen wordt veroorzaakt tijdens het inhaleren van de dampen. Water wordt pas stoom bij hoge temperatuur en dit kan dus gevaarlijk zijn bij inhaleren.
Beide basisvloeistoffen zijn volgens de World Health Organisation (WHO) ongevaarlijk. Maar aan de vloeistoffen worden allerlei andere smaakstoffen toegevoegd en ook cannabisstoffen als THC en CBD of zelfs Viagra. Daardoor kan de viscositeit veranderen, waardoor er een andere vloeistof gebruikt moet worden om het dikker of dunner worden van de vloeistof te compenseren. Een zon vloeistof is acetaat van vitamine E, dat onder meer gebruikt wordt in de E-sigaretvloeistoffen waar THC in verwerkt zit. Dit acetaat is nu gevonden als boosdoener voor de dodelijke uitbarsting onder Amerikaanse dampers. Het acetaat, dat een soort esterachtige olie is, wordt vaak als voedingssupplement gebruikt en als zodanige onschadelijk is.
Steekproeven
In september kondigden de staatsgezondheidsambtenaren van New York aan dat zij hoge niveaus van vitamine E acetaat tijdens steekproeven in bepaalde dampvloeistoffen hadden gevonden. Onderzoekers van het U.S. Centers for Disease Control and Prevention in Atlanta (CDC) ontdekten vervolgens het vitamine E-acetaat in elk monster van longvocht dat werd verzameld bij 29 patiënten die aan de ernstige ziekte leden. Het acetaat van de vitamine E was bovendien het enige chemische product dat in alle vloeibare steekproeven werd ontdekt. De patiënten hebben inmiddels een naam gekregen: e-cigarette or vaping-associated lung injury ofwel EVALI. De meeste EVALI-patiënten hebben gemeld dat ze gebruik maakten van producten die THC bevatten; sommigen gebruikten ook nicotinehoudende producten.
De onderzoekers noemen hun bevindingen een doorbraak, maar zeggen dat er meer werk moet worden gedaan om te begrijpen hoe vitamine E acetaat schadelijk is voor de longen. En het is nog steeds mogelijk dat meer dan één ingrediënt verantwoordelijk kan zijn. De onderzoekers testten daarom ook op andere chemische additieven, die als verdunnende ingrediënten werden gebruikt, maar konden vooralsnog geen verdere schadelijke stoffen vinden.
Duizenden producten
Onderzoekers aan het Baylor College of Medicine in Houston gaan eerdere e-sigaretstudies op muizen herhalen door nu alleen gebruik te maken van dampvloeistoffen die vitamine E acetaat bevatten. Andere onderzoekers overwegen soortgelijke experimenten. Op de universiteit van Alabama wil men het acetaat testen op fretten. Resultaten van deze studies zullen echter over een drietal jaren bekend worden.
Daarnaast zijn onderzoekers nu bezig om alle chemische producten in e-sigaretten te categoriseren. Dat is geen eenvoudige taak, want er zijn duizenden producten beschikbaar. Bovendien zijn er gebruikers die e-sigaretten en hun inhoud aanpassen om kenmerken als smaak of hoeveelheid geproduceerde damp te veranderen. Ook bestaat er een zwarte markt van producten waar soms zelfs Viagra in zit. Het scala aan chemische stoffen waaraan de dampers worden blootgesteld, is dus zeer groot. Uiteindelijk zullen onderzoekers misschien nooit in staat zijn om één enkele oorzaak voor de dodelijke uitbraak onder dampers op te sporen. Maar zelfs het beperken van het gebruik van oliën om bijvoorbeeld THC te verdunnen, kan helpen om de huidige uitbraak te onderdrukken en levens te redden.
Een mening over dit artikel? Reageer op onze Twitter, Facebook, Instagram of LinkedIn. Een opinieartikel is ook van harte welkom. Mail dan even met de redactie (redactie@vork.org). Geïnteresseerd in de andere artikelen van VORK? Word abonnee, vraag een gratis proefnummer aan en schrijf je in voor de tweewekelijkse Vork-nieuwsbrief. Student? Wellicht is het speciale studentenabonnement dan iets voor jou.
Tekst: Reinout Burgers Beeld: Pixabay