Een derde merkproducten ?sjoemelt? met voedingssamenstellingen per land
Fabrikanten, die dezelfde producten in een andere samenstelling in een ander land aanbieden, handelden tot vorig jaar niet tegen de Europese wet. Met de New Deal overeenkomst van het Europese Parlement begin dit jaar kunnen ze echter nu wel flink de kop stoten als de wetsaanpassingen - naar alle waarschijnlijk - eind dit jaar ingaat. Met de uitkomst van het EU-onderzoek zijn ze nu gewaarschuwd. Een merkproduct dat in verschillende landen identieke uitstraling en verpakking heeft, maar een andere samenstelling heeft, wordt straks mogelijk als bedriegerij gezien. Fabrikanten moeten dan met goede argumenten komen waarom de samenstelling verschilt; bijvoorbeeld dat een land meer van zoet of juist minder van zout houdt. Bedrijven met dual quality-producten zullen dus per product op het gesjoemel worden beoordeeld.
Identieke verpakking en samenstelling
In de studie van de Europese Commissie naar bijna 1400 voedselproducten in 128 verschillende voedingscategorieën, die door heel Europa worden verkocht, werden de voedingswaarden en ingrediënten vergeleken met de verpakking en het merk. Ruim 9 procent van de producten had in verschillende landen een andere samenstelling met een identieke verpakking. Daarnaast bleek dat 22 procent van de producten in samenstelling verschilde terwijl de verpakking en merk sterke overeenkomsten hadden. In totaal hebben een derde van de producten dus een andere samenstelling in verschillende landen. Overigens geeft het onderzoek wel aan dat een andere samenstelling niet direct een kwaliteitsverschil betekent. Verdere uitslag van het onderzoek wees uit dat 23 procent van de producten een identieke samenstelling en voorkant van de verpakking hadden. Van de producten bleek 27 procent in verschillende EU-landen een andere voorkant van de verpakking en ook samenstelling te hebben.
Oost-Duitse inferieure kwaliteit
Aan het onderzoek deden 19 EU-landen mee en zij mochten een aantal producten selecteren die in hun landen verkochten werden. Dat had een reden. De Oost-Europese lidstaten klagen namelijk al jaren dat bepaalde merkproducten in hun landen van inferieure kwaliteit zijn dan in West-Europese landen terwijl de merknaam en verpakking identiek zijn. Deze landen mochten dus de voedingsmiddelen selecteren waarvan zij dachten dat deze een andere kwaliteit hadden. Uit het onderzoek bleek echter dat er geen geografische verbanden gelegd kunnen worden. Niet tussen Oost en West of Noord en Zuid. Maar deze mythe is nog niet helemaal de wereld uit, want de Commissie benadrukt wel dat onderzochte producten geen representatieve afbeelding zijn van de totale markt. Er is dus meer vergelijkend onderzoek nodig of fabrikanten moeten zich straks gewoon aan de Europese wet houden met af en toe een steekproefje of een controle als er sprake is van een sjoemelvermoeden.
Geharmoniseerde methodologie
De queeste van de EU om alle merken over een kwaliteitskam en samenstelling te scheren, heeft nog een groot ander voordeel opgeleverd: Er is gebruik gemaakt van een EU goedgekeurde standaard meetmethode om de voedingswaarde en ingrediënten te analyseren. Tot op heden zijn er geen afspraken hoe een fabrikant zijn voedingswaarde en ingrediënten bepaald. Daar zijn verschillende meetmethoden voor en die verschillen allemaal net iets teveel van elkaar om een effectieve vergelijking mogelijk te maken. Zo kan een pot pindakaas van twee merken met dezelfde ingrediënten een andere voedingswaarde hebben of andersom. Met de nieuwe EU geharmoniseerde methodologie wordt de weg vrijgemaakt om alle EU-producten op dezelfde wijze te analyseren en neemt de betrouwbaarheid van labels en lijsten toe.
Een mening over dit artikel? Reageer op onze Twitter, Facebook, Instagram of LinkedIn. Een opinieartikel is ook van harte welkom. Mail dan even met de redactie (redactie@agrio.org). Geïnteresseerd in de andere artikelen van VORK? Word abonnee, vraag een gratis proefnummer aan en schrijf je in voor de tweewekelijkse Vork-nieuwsbrief. Student? Wellicht is het speciale studentenabonnement dan iets voor jou.
Tekst en beeld: Reinout Burgers