Kweekvlees niet altijd beter voor het klimaat

Volgens veel publicaties zou kweekvlees veel beter scoren dan rundvlees als het gaat om impact op het klimaat, zegt John Lynch, een van de onderzoekers, in het begeleidende persbericht. In dit onderzoek laten we zien dat dat nog maar de vraag is en sterk afhangt van hoe we kweekvlees op grote schaal gaan produceren.

Een belangrijk aspect daarbij is de dynamiek van methaan in de atmosfeer. Anders dan CO2, dat honderden jaren in de atmosfeer verblijft, verdwijnt methaan gemiddeld binnen twaalf jaar. Bij het vaststellen van de carbon footprint van rundvlees, wordt een mol methaan vaak gelijk gesteld aan 25 CO2-equivalenten, maar dat is dus volgens de onderzoekers niet terecht.

Van de wieg tot het graf

Om een beeld te krijgen van wat er allemaal komt kijken bij de - toekomstige - productie van kweekvlees, maken de onderzoekers gebruik van LCAs (levenscyclusanalyses). Daarbij wordt de totale milieubelasting van een product berekend van de wieg tot het graf.

In de wetenschappelijke literatuur vonden ze vier LCAs voor kweekvlees, die zich van elkaar onderscheiden door het soort voeding dat wordt gebruikt en door de uitvoering van het proces. Wat opvalt zijn de enorme grote verschillen in CO2-uitstoot tussen de verschillende kweekmethoden. Dat loopt uiteen van 1,7 kilogram per kilogram kweekvlees tot maar liefst 22 kilogram CO2.

Om de klimaatimpact van rundvlees vast te stellen, gebruikten de onderzoekers drie LCAs van drie verschillende houderijsystemen. Ook hier zien we opvallende verschillen, waarbij het intensieve (Amerikaanse) houderijsysteem vijf keer meer CO2 uitstoot dan het extensieve, biologische Zweedse systeem. De uitstoot van methaan daarentegen is vergelijkbaar, maar is in het derde systeem - extensief graasland - weer een kwart hoger.

Moeras

Waarschijnlijk gaat er een moeras aan aannames schuil achter de grote verschillen in uitkomsten tussen de voetafdruk van zowel kweekvlees als rundvlees. Nog los van het feit dat bijvoorbeeld ontbossing niet is meegenomen. Desalniettemin scoort - zoals verwacht - kweekvlees systematisch lager dan rundvlees als het gaat om de uitstoot van CO2, methaan en lachgas. Althans op de korte termijn.

Op de lange termijn wordt het een ander verhaal. Lange termijn slaat dan op een klimaatmodel dat de temperatuurstijging laat zien over een periode van 1000 jaar. In dat modelmatige millennium zien we in het begin inderdaad een grotere impact van rundvee op de temperatuur, vooral door de uitstoot van methaan. Na 200 jaar begint die echter af te vlakken, terwijl de temperatuurstijging als gevolg van de productie van kweekvlees gestaag doorstijgt. Dat heeft dus te maken met het verschil in dynamiek tussen methaan en CO2 in de atmosfeer.

Allemaal dood

Je kunt je afvragen hoe relevant dat is. Los daarvan mogen we - met de kennis van nu - toch wel veronderstellen dat we op een tijdsbestek van 200 jaar de warmte en andere vormen van energie die nodig zijn voor het maken van kweekvlees niet meer opwekken met fossiele brandstoffen. Het is in ieder geval geen reden om de ontwikkeling van kweekvlees nu stop te zetten.

Met diezelfde kennis van nu mogen we trouwens ook veronderstellen dat de uitstoot van methaan door runderen drastisch zal zijn afgenomen door andere voeding, andere manieren van beweiding en nieuwe runderrassen. Tegen die tijd liggen de verhoudingen tussen kweekvlees en rundvlees waarschijnlijk heel anders. De lange termijn kan geen leidraad zijn voor ons handelen vandaag, stelde de bekende econoom John Maynard Keynes tachtig jaar geleden al vast, want op de lange termijn zijn we allemaal dood.

Een mening over dit artikel? Reageer op onze Twitter, Facebook, Instagram en LinkedIn. Een opinieartikel is ook van harte welkom. Mail dan even met de redactie (redactie@agrio.org). Geïnteresseerd in de andere artikelen van VORK? Word abonnee of vraag een gratis proefnummer aan. Student? Wellicht is het speciale studentenabonnement dan iets voor jou.