Toch maar weer gewone suiker in de koffie?
- Kunstmatige zoetstoffen hebben effect op de samenstelling van de darmflora;
- Daardoor kan de regeling van de glucosespiegel verstoord worden;
- Maar, giftigheid van kunstmatige zoetstoffen is niet aangetoond.
Onderzoeker Richard Young presenteerde de resultaten van het onderzoek dat hij samen met zijn collegas van de Universiteit van Adelaide uitvoerde op de jaarlijkse bijeenkomst van de European Association for he Study of Diabetes (EASD) die afgelopen week in Berlijn is gehouden. Een peer reviewed publicatie is er dus nog niet en dat betekent dat we de conclusies dus met een korreltje eh suiker moeten nemen.
Het onderzoek is dubbelblind uitgevoerd met 29 gezonde mensen die gedurende veertien dagen allemaal driemaal daags een capsule moesten slikken. Bij 14 mensen bevatten die capsules een combinatie van twee bekende kunstmatige zoetstoffen, sucralose (E955) en acesulfaam K (E950) in een hoeveelheid die overeenkomt met de consumptie van anderhalve liter suikervrije frisdrank per dag. De andere 15 deelnemers kregen een placebo.
Poepanalyse
Voor en na die periode werd de poep van de deelnemers geanalyseerd om te kijken of, en zo ja wat, voor verandering er optrad in de samenstelling van de darmbacteriën. Bij de mensen die een placebo hadden gekregen bleef de samenstelling min of meer gelijk. Bij de deelnemers die de combinatie van zoetstoffen hadden geslikt zagen de onderzoekers wel een verandering.
Gunstige bacteriën ruimden - gedeeltelijk - het veld, waardoor opportunistische darmbacterien die vaak gezondheidsklachten veroorzaken, de ruimte kregen. Een tweede effect was dat met de afname van de (gunstige) Butyrivibrio bacteriën er ook minder van het hormoon GLP-1 werd geproduceerd. Dit hormoon speelt een rol bij het regelen van de glucosespiegel in het bloed. Een laatste effect was dat de omzetting van eenvoudige suikers zoals sucrose en glucose werd geremd.
Glucosespiegel ontregeld
Volgens de onderzoekers blijkt uit het onderzoek dat zelfs een korte periode van blootstelling aan kunstmatige zoetstoffen voldoende is om het ecosysteem in de darmen te verstoren en wel op zon manier dat het lichaam minder goed in staat is om de glucosespiegel te regelen.
Die conclusie sluit aan bij een eerdere studie uit 2014, uitgevoerd door onderzoekers van het Weizman Institute in Israël[i]. In de gegevens, die ze hadden verzameld in het kader van een onderzoek naar gepersonaliseerde voeding, ontdekten ze een statistisch significant verband tussen de consumptie van kunstmatige zoetstoffen en een neiging tot glucose-intolerantie. Dat verband werd nog eens bevestigd in een kleine studie met vrijwilligers die een week lang kunstmatig gezoete voedingsmiddelen aten.
Zoetstoffen niet giftig
Om de alarmbel nog duidelijker te luiden: recent werden ook de resultaten gepubliceerd van een onderzoek bij muizen die kunstmatige zoetstoffen toegediend hadden gekregen. Hoewel het persbericht nogal sensationeel was[ii] (Meer slecht nieuws voor kunstmatige zoetstoffen, Zoetjes zijn giftig voor darmbacteriën) ging het onderzoek zelf[iii] daar helemaal niet over.
Israëlische en Singaporese onderzoekers bleken alleen maar een snelle test te hebben ontwikkeld om na te gaan wat de effecten zijn van kunstmatige zoetstoffen in voedingsmiddelen en sportdranken op de darmflora. Die test kan ook worden gebruikt om minuscule hoeveelheden zoetstoffen aan te tonen in afvalwater en grond- en oppervlaktewater.
Er bleef dus weinig overeind bleef van de in het persbericht gesuggereerde giftigheid van kunstmatige zoetstoffen. Een suggestie die overigens door veel mensen werd overgenomen, waarschijnlijk omdat kunstmatige zoetstoffen nog altijd iets - nou ja - kunstmatigs hebben.
Het pure spul
Deze, nogmaals, nog niet gepubliceerde studie roept wel de vraag op wat de invloed is van kunstmatige zoetstoffen op de darmflora. En of die invloed zover reikt dat zoetstoffen bijdragen aan het ontstaan van diabetes type 2. Het Australische onderzoek laat zien dat die kans bestaat, maar of je nou weer overal suiker in moet doen...
Het is misschien even wennen maar koffie en thee zijn ook zonder suiker heel goed drinkbaar en light frisdranken laten zich prima vervangen door (kraan)water. Nog goedkoper ook.
Een mening over dit artikel? Reageer op onze Twitter, Facebook, Instagram en LinkedIn. Een opinieartikel is ook van harte welkom. Mail dan even met de redactie (redactie@agrio.org). Geïnteresseerd in de andere artikelen van VORK? Word abonnee of vraag een gratis proefnummer aan.
Tekst: Joost van Kasteren Beeld: Judy van der Velden
[i] https://www.nature.com/articles/nature13793
[ii] https://www.sciencedaily.com/releases/2018/10/181001101932.htm