Consumenten aarzelen over kweekvlees
In dit artikel:
- Binnenkort is kweekvlees beschikbaar en betaalbaar voor de consument;
- Die laat zich niet a priori overtuigen door het argument dat kweekvlees beter is voor milieu en dierenwelzijn;
- Vleesproducenten vinden bovendien dat kweekvlees geen vlees mag heten.
In een artikel in het juni-nummer van Vork kwam Ira van Eelen aan het woord. Ze is de dochter van Willem van Eelen, de inmiddels overleden uitvinder van kweekvlees, en zag de Europese wet- en regelgeving als de grootste hobbel bij de introductie van kweekvlees. De novel food-wetgeving is volgens haar de genadeslag voor Nederland als koploper op het gebied van deze spraakmakende innovatie. Een bewering die voor de zomer werd bevestigd door een verbod van de NVWA om op proef gerechten te bereiden met een ingevlogen pondje kweekvlees van het Amerikaanse bedrijf Just.
Meer beren op de weg
Nu blijkt dat er nog wel wat meer beren op de weg van lab naar schap zijn voor kweekvlees. Ondanks de grote voordelen voor milieu en dierenwelzijn, staan consumenten niet in de rij voor een pondje gekweekte foie gras van een eend die nog springlevend is en alleen een paar levercellen af heeft hoeven staan. Of een stukje kalfsbiefstuk van een koe die inmiddels alweer vol aan de melk is. Als we die koe daar nog voor nodig hebben, want inmiddels beweert start-up PerfectDay, dat ze binnenkort diervrije melk en kaas op de markt zullen brengen.
In een doorlopend onderzoek, de Food Literacy and Engagement Poll van Michigan State University, werd een representatieve groep Amerikaanse burgers het volgende gevraagd: hoe waarschijnlijk is het dat je ooit voedingsmiddelen aanschaft die identiek ogen en smaken als vlees, maar gemaakt zijn van kunstmatige ingrediënten. De term kweekvlees werd bewust niet gebruikt om beïnvloeding te vermijden. Slechts een derde van de ondervraagden leek het waarschijnlijk. De rest aarzelde of achtte het onwaarschijnlijk.
Mannen meer geneigd om kweekvlees te eten
Uit de resultaten blijkt verder dat mensen met hogere inkomens (meer dan 75.000 dollar per jaar) twee keer meer geneigd zijn om kweekvlees te kopen, dan mensen met lage inkomens (minder dan 25.000 per jaar). Opmerkelijk - of eigenlijk ook niet - is ook dat jongeren tot 40 jaar eerder kweekvlees zouden kopen dan ouderen (55+) en dat meer mannen (43%) dan vrouwen (24%) het weleens willen proberen.
Nu zegt een eenmalige peiling niet heel veel over het gedrag van de consument, al was het alleen maar omdat consumenten vaak anders reageren als ze rustig achter hun computer vragen beantwoorden, dan wanneer ze gehaast door de supermarkt rennen om ingrediënten voor het avondmaal bij elkaar te graaien. Desondanks, zo schrijven de onderzoekers, suggereren onze bevindingen, dat de consument zich niet a priori laat overtuigen door argumenten dat kweekvlees beter is voor milieu en dierenwelzijn.
Kipstuckjescommotie
De keuze van de consument wordt nog eens extra gecompliceerd door de naam van het product. Het eerder genoemde bedrijf Just hanteert de term clean meat, maar ook aanduidingen als kunstvlees, in vitro vlees en zelfs alt-vlees doen de ronde. De Amerikaanse vleesproducenten zijn daar niet blij mee, omdat alle namen waar vlees in zit de suggestie wekken dat kweekvlees even gezond en lekker is als echt vlees. Daar zijn ze blijkbaar niet van overtuigd. Bovendien vinden ze het oneerlijke concurrentie.
Het doet denken aan de opvlammende en vrijwel even snel weer uitgedoofde discussie over de naamgeving van de kipstuckjes en gehacktballen van de Vegetarische Slager. Het verschil is echter dat kweekvlees wel echt vlees is, dat zich - behalve in de productie ervan - in niets onderscheidt van vlees waarvoor een dier geslacht is. Dat wordt nog een interessante discussie.
Een mening over dit artikel? Reageer op onze Twitter, Facebook, Instagram en LinkedIn. Een opinieartikel is ook van harte welkom. Mail dan even met de redactie (redactie@agrio.org). Geïnteresseerd in de andere artikelen van VORK? Word abonnee of vraag een gratis proefnummer aan.
Tekst: Joost van Kasteren Beeld: Just