Bedreigde maisplanten vragen om luchtsteun

 

In dit artikel:

• Planten die worden aangevreten, produceren een chemisch noodsignaal in de vorm  van een mengsel aan geurstoffen;
• Het noodsignaal trekt niet alleen insecten aan maar ook vogels, die de plaaginsecten onschadelijk maken;
• Voor het eerst is aangetoond dat ook landbouwgewassen vogels om hulp vragen.

 

Problemen ruiken

Het inroepen van luchtsteun bij vraat was al bekend van bomen. Vijf jaar geleden liet Luisa Amo uit de groep van Marcel Visser van het NIOO in Wageningen zien dat koolmezen konden ruiken welke boom was aangetast door rupsen. Volgens de Amerikaanse onderzoekers zijn zij echter de eersten die laten zien dat het fenomeen zich ook voordoet bij landbouwgewassen.

 

Op een perceel van de universiteit werden maïsplanten voorzien van een kolfje waarmee een synthetische geur werd verspreid, vergelijkbaar met de geur die een plant afscheidt als hij wordt aangevallen door rupsen of andere insecten. Die zogenaamde HIPVs (herbivore-induced plant volatiles) verschillen duidelijk van de geur die de plant normaal verspreidt, de gewone plant volatiles. Een voorbeeld van HIPVs is de geur van vers gemaaid gras.

 

Kleirups

Zowel de planten die zogenaamd werden aangevallen als de controleplanten werden voorzien van neprupsen gemaakt van groene kinderklei met een oranje puntje. Uit de waarnemingen bleek dat de vogels een duidelijke voorkeur hadden voor de planten die een chemische noodsignaal gaven. Daarmee bevestigden ze het eerder genoemde onderzoek van Luisa Amo, dat vogels niet alleen afgaan op wat ze zien, maar ook op wat ze ruiken.

 

Planten roepen om hulp, zegt Ivan Hiltpold, een van de onderzoekers. We hebben altijd gedacht dat dat noodsignaal was bedoeld voor andere insecten, maar het lijkt erop dat ook vogels het signaal herkennen en gebruiken om een plant of een groep planten te lokaliseren. Vervolgens gebruiken ze hun ogen om te kijken waar de rupsen zitten. Niet alleen op de plant die de geur verspreid, maar ook op de omliggende planten.

 

Tekst: Joost van Kasteren Beeld: Universiteit Delaware

Een mening over dit artikel? Reageer op onze Twitter, Facebook, Instagram en LinkedIn. Een opinieartikel is ook van harte welkom. Mail dan even met de redactie (redactie@agrio.org). Geïnteresseerd in de andere artikelen van VORK? Word abonnee of vraag een gratis proefnummer aan.

 

[i] https://link.springer.com/article/10.1007/s10886-018-0962-0

[ii] https://onlinelibrary.wiley.com/doi/abs/10.1111/ele.12177